انواع روشهای جوانهزنی
در مقاله قبل به جوانه زنی (تولید مثل غیرجنسی) به عنوان یکی از تکنیکهای رایج باغبانی پرداختیم. سعی کردیم ضمن معرفی جوانهزنی به ارائه اطلاعات مرتبط با جوانه زدن گیاهان بپردازیم. در این مقاله قصد داریم انواع روش های جوانه زنی را معرفی و بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
- جوانهزنی به روش T
- نکاتی در مورد جوانهزنی به روش T
- جوانهزنی به روش T وارونه (Inverted-T-Budding)
- جوانهزنی به روش H (H- Budding)
- جوانهزنی وصله (Patch Budding)
- جوانهزنی به روش فلوت
- جوانهزنی به روش حلقوی
- جوانهزنی به روش فورکرت
- جوانهزنی به روش تراشه ای
- جوانهزنی به روش شیاری
- نکات پس از جوانهزنی:
جوانهزنی به روش T
انتخاب زمان مناسب برای انجام جوانه زنی به روش T معمولا وابسته به نوع گونه گیاهی است و میتواند متنوع باشد.
به طور کلی جوانه زنی به روش T زمانی انجام میشود که بتوان به راحتی پوست را شکاف داد و از بدنه گیاه جدا کرد.
از این روش معمولا برای جوانه زدن درختان سیب، ازگیل، هلو و گلابی استفاده میشود.
همانطور که در شکل نیز ملاحظه میکنید، شکل برش بروی ساقه همانند T انگلیسی است و دلیل نامگذاری این روش جوانه زنی نیز همین است.
نکاتی در مورد جوانه زنی به روش T
- برای انجام برش T از دو برش افتی و عمودی استفاده کنید. برش ها میتواند به صورت دو برش پیوسته انجام شود. بطوریکه ابتدا در راستای افق و سپس با گردش چاقو پوست گیاه را در راستای عمودی برش میدهیم.
- سپس جوانه را از محل استقرار اولیه خود در بدنه گیاه جدا میکنیم به شکلی که برش را از 1.5 سانتی متری زیر جوانه شروع و تا حداقل نیم سانتیمتر بالای جوانه ادامه میدهیم.
- برای آنکه جوانه از بدنه پیوندک اولیه جدا شود چاقو را از زیر پوست جوانه بیرون می آوریم و یک برش افقی از روی پوست میزنیم تا پوست به طور کامل و بدون آسیب به جوانه از پیوندک جدا شود. (درست شبیه سرکردن یک قلم نی برای خوشنویسی)
جوانه زنی به روش T وارونه (Inverted-T-Budding)
تمامی مراحل این روش همانند جوانه زنی به روش T است با این تفاوت که برش وارونه زده میشود.
جوانهزنی به روش H (H- Budding)
در انجام این روش ابتدا دو قسمت را برای ایجاد شکاف یا فلت در نظر بگیریم. به شکلی که ابتدا شکاف های عمودی را بریده و سپس در راستای افقی و میانه آن یک شکاف افقی ایجاد میکنیم.
فایده اینگونه شکاف آن است که پوست از هر دو طرف جوانه را در بر می گیرد.
پس از استقرار جوانه در محل شکاف دو لبه پوست را محکم میکنیم به طوری که تنها نوک جوانه از شکاف بیرون باشد تا بتواند بعدا رشد کند.
جوانه زنی وصله (Patch Budding)
در این روش بخشی از پوست درخت که شامل جوانه نیز میشود از روی تنه گونه برداشته میشود و بروی پایه محل جوانه زنی وصله میگردد.
تکه برداشته شده باید حداقل دو برابر محل جوانه باشد تا بافت پیرامون جوانه کاملا منتثل شود.
جوانهزنی به روش فلوت
در این روش جوانه زنی تمامی پوست یک ناحیه از پایه همانند پوست موز برداشته میشود و ناحیه ای که جوانه نیز بروی آن قرار دارد همچون یک لوله نازک روی ساقه پایه قرار میگیرد.
در مرحله جدا سازی پوستی که دارای جوانه لازم است پس از برش لازم است کمی پوست را بتابانید تا بافت پوست و ساقه از یکدیگر جدا شوند.
این روش معمولا برای جوانه زنی درختانی انجام میشود که شیره میان بافتی کمی دارند و جداسازی پوست به راحتی انجام میشود.
جوانه زنی به روش حلقوی
در این روش جوانه زنی بخشی از پوست که دارای جوانه سالم است همچون یک حقله به پهنای 3 تا 5 سانتی متر از روی درختی که قرار است توسعه یابد برداشته میشود و بروی پایه قرار میگیرد.
شکل ظاهری این روش پس از پایان کار همانند روش جوانه زنی فلوت است با این تفاوت که حلقه دارای شیار است و به راحتی دور ساقه پایه قرار میگیرد و لازم نیست ساقه به داخل آن وارد شود. در واقع شیوه انجام کار در این روش نسبت به روش فلوت راحت تر است.
جوانهزنی به روش فورکرت
این شیوه جوانه زنی معمولا بروی درختانی انجام میشود که پوست نرمی دارند و شاخه های آنها قطر ساقه زیادی ندارند. مثل شاخه های نازک درخت بید یا درخت هلو میتوانند گزینه مناسبی برای جوانه زنی با این روش باشند.
روش انجام:
پوست درخت را همانند شکل و به اندازه دو برابر جوانه بریده و جوانه را در قسمت میانه رو به بالا قرار میدهیم.
پس از استقرار لایه پوست را روی جوانه قرار میدهیم به طوری که فقط زبانه جوانه که بعدا قرار از رشد کند پیدا باشد. توجه داشته باشید قرار است تنها پوست را برداریم و نباید شکاف یا زخمه خیلی عمیق باشد.
جوانه زنی به روش تراشه ای
شیوه کار در روش جوانه زنی تراشه ای بسیار ساده است؛ به طوریکه ابتدا محل جوانه را یک زخمه مایل میزنیم و سپس محل انتهایی کار را قطع میکنیم.
جوانهزنی به روش شیاری
در این روش بافت محل جوانه به صورت شیاری وارد فاق در نظر گرفته شده بروی پایه میشود.
همانطور که در شکل مشخص است شیوه برش ها طوری انجام میشود که بافت دارای جوانه در محل کاملا مستقر میشود.
نکات پس از جوانه زنی:
شما برای جوانه زنی ابتدا درخت را زخمی کرده اید، پس سعی کنید روال ابیاری معمول باشد زیرا بیش از حد پس از جوانه زنی مفید نیست.
تصور نکنید که آبیاری فراوان باعث رشد بهتر جوانه میشود، بلکه درخت باید روند فعالیت معمولا خود را در طول دوره رشد فعال طی کند و تا قبل از شروع فصل سرما جوانه جزیی از درخت شده باشد.
در مورد بسیار از درختان که جوانه زنی انها را در تابستان انجام داده اید باید بعد از چند هفته نوارهای پلاستیک را بکنید تا جوانه ها بتوانند به خوبی رشد کنند.
بعد از شروع رشد جوانه میتوانید قسمت های بالایی را کمی سبک کنید و تنها چند برگ را باقی بگذارید تا سهم بیشتری از مواد غذایی به محل جوانه برسد و قدرت بیشتری بگیرد.
در مورد درختانی که جوانه زنی آنها را در اواخر تابستان انجام داده اید میتوانید قبل از شروع فصل بهار بعدی شاخه های بالایی جوانه را هرس کنید تا جوانه ای که حالا خوب رشد کرده وطیفه گسترش درخت در آن ناحیه را بر عهده بگیرد.
امیدواریم این مقاله نیز مورد توجه شما عزیزان قرار گرفته باشد.
اگر سوال و یا نظری دارید از قسمت پایین صفحه ارسال کنید./ متشکریم.
منابع و ماخذ
مقاله روش های پیوندزنی را هم مطالعه کنید